EMO: İktidarın kademe manevrası çöktü, aidatlar ikinci kira düzeyini zorluyor

Son olarak AKP Lideri ve Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklanan, elektrik faturalarındaki kademe indirimi apartman ve sitelerde kullanılan ortak elektriği etkilemedi. Aralık ayına göre Ocak faturası yüzde 127 zamlı geldi. Vatandaş ortak elektrik faturası etkisiyle aidat adı altında neredeyse ikinci bir kira ödemeye başladı. EMO, “İktidarın kademe manevrası çöktü” dedi.

Elektriğe yapılan fahiş zamlar vatandaşı, esnafı, sanayiciyi isyan noktasına getirince AKP iktidarı kademe manevrasını devreye aldı. Son olarak AKP Lideri ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan şu açıklamayı yaptı:

“Elektrik tarifelerinin yeniden düzenlenmesi için ilgili kurumlarımıza talimat vermiştik. Bu çerçevede, tarifelerdeki 1’inci kademe sınırını günlük 5 kilovat saatten 7’ye, aylık 150 kilovat saatten 210’a, milletimizin lehine olacak şekilde yükselttik.”

İNDİRİM YAPMIŞ GİBİ 

Bu açıklama vatandaştan ve muhalefetten büyük tepki gördü. Faturalarında çok küçük bir oynama olabileceğini vurgulayan vatandaşlar, “Elektriğe yüzde 127 zam yapıp sonra da kilovat hesaplarıyla indirim yapmış gibi gösteriyorsunuz” diyerek isyan etti.

TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası da, Erdoğan’ın, “Bu kadar müjdeler verdik alkış yok” diyerek duyurduğu düzenlemenin hiç gündeme gelmeyen bölümünü de ortaya çıkardı.

Son döneme kadar ortak elektrik faturalarının aidatın içinde önemsiz bir miktar gibi durduğunu ancak son zamlarla birlikte bu faturaların etkisiyle vatandaşın neredeyse ikinci bir kira verir hale geldiğini kaydeden EMO Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Özdağ,”Bu binalarda merdiven, bahçe aydınlatması, varsa asansör ve merkezi ısıtma sistemi ortak elektrik tüketiminin 7 kilovat saatin altında gerçekleşmesini imkansız hale getiriyor” dedi.

ZAMLARIN YOK EDİCİ ETKİSİ 

İktidarın kademe manevrasının çöktüğünü vurgulayan Özdağ, “Çöktü, çünkü kademe kararlarıyla toplam maliyetimiz, toplumsal maliyetimiz düşmedi. Düşmeyecek de… Son kademe kararı meskenleri bir miktar etkilese bile apartmanları, siteleri, işhanlarını kurtarmaz. Son karar elektrik zamlarının yok edici, ezici etkisini, sonuçlarını ortadan kaldırmıyor.” diye konuştu.

“RAKAMLAR ÇOK ÇARPICI”

Özdağ şöyle konuştu:

“En basit örneği apartmanlar… Rakamlar çok çarpıcı…  Türkiye nüfusunun yüzde 93.8’i belediye sınırları içinde yaşıyor. Bu insanların çok azı müstakil binalarda yaşıyor.

Dolayısıyla kentlerde yaşayan insanların tamamına yakını mutlaka ortak elektrik faturası ödüyor. Asansörden dolayı, aydınlatmadan dolayı, ortak ısıtmadan dolayı… Bunlara havuz ve benzeri sosyal donatıları hiç katmıyorum.

Dolayısıyla Samsun’da 10 yıl önce orta sınıf olup şu an fakirleşmeye doğru giden bir sitede bile ortak elektrik faturası Aralık 2021’de 12 bin TL iken ortak elektrik faturası 31 bin TL’ye çıkmış… Tüm vatandaşlar kendi apartmanları, siteleri için baktığında durumun aynı oluğunu görecektir. Sonuçta toplam maliyetlerin azalması için bu zamların geri çekilmesi lazım. ”

Samsun’da bir önceki ortak elektrik faturası 12 bin 935 TL iken zam sonrası rakam 31 bin 253 TL’ye fırladı.

“MAAŞLARA YAPILAN ZAM ELEKTRİK FATURASIYLA GERİ ALINIYOR”

Özdağ, “Yeniden değerleme oranı yüzde 36, aslında bu bile fahiş… Bu ortadayken, bütün çalışanların buna göre gelirlerinin değerlendirildiği bir yerde, elektriğe yapılan bu zam, çalışana yapılan zammın elektrik üzerinden gelin alınmasından başka hiçbir şey değil” durumu netleştirdi.

İstanbul’da bir sitede 1 bin 363 TL olan ortak elektrik faturası zam sonrası 35 bin 688 TL’ye yükseldi.

TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Özdağ konunun detaylarını SÖZCÜ için tek tek açıkladı: 

* Elektrik zamlarında kademe uygulamasının toplam elektrik faturamıza bir etkisi yok.

* Meskenlerde kademe, şimdi de ticarethanelerde kademe manevraları yükümüzü hafifletmiyor.

* Devletin resmi olarak açıkladığı yeniden değerleme oranı yüzde 36 gibi bir düzeydeyken, elektrikte yüzde 127 gibi katlanmış fiyatlar yaşantımızı çok olumsuz etkilemeye devam ediyor.

* Yaptığımız araştırmalara göre vardığımız sonuçlar bunu ortaya koyuyor.

* Apartman ve sitelerin büyük çoğunluğunun mesken abone grubunda yani AG tek zamanlı…

* Buna göre kademe farkı yokken Aralık 2021’de elektriğin kilovat saati vergi dahil 92 kuruş iken, son fahiş zamlardan sonra TRT payı ve Enerji fonunun kaldırılması göz önüne alındığında yüzde 127 arttı.

* 4 kat ve üzeri binalarda asansör, aydınlatma ve merkezi ısıtma olması durumunda ortak elektrik tüketimlerinin günde 7 kilovat saat ve altında olması mümkün değil.

TMMOB Elektrik Mühenisleri Odası Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Özdağ…

İŞHANI VE OFİSLERDE DE DURUM AYNI 

* Aynı şekilde İşhanı gibi toplu iş yerlerinin ve ofislerin bulunduğu bina ve sitelerde de kademe uygulaması toplam maliyetlerimize pek bir fayda sağlamayacak.

* Bu verilere göz önüne alındığında elektrikte kademe manevraları maalesef toplumsal maliyetimizi azaltmıyor.

“KAMULAŞTIRMA ŞART”

* Kademe manevralarının çökmesiyle zamların yasal dayanağı kalmamıştır, zamların geri alınması gerekiyor. Kalıcı çözüm için elektrik üretim, dağıtım ve perakende satış süreçlerinde kar odaklı aracıların devreden çıkarılması, elektrikte kamulaştırmanın yeniden ve hızla yapılması şart.

32.7 MİLYON 
Ulusal Adres Veri Tabanının Aralık 2017 verilerine göre Türkiye’de toplam konut sayısı 32,7 milyon…

% 49 YÜKSEK BİNADA 
Kent merkezlerinde yaşayan nüfusun çok büyük kısmı 4 katlı ve üzerindeki binalarda yaşıyor. Kalkınma Bakanlığı verilerine göre bu rakam yüzde 49. Yani vatandaşların yarısı evlerinde tükettiklerinin dışında ortak alanlar için de elektrik faturası ödüyor. Aynı rapora göre, ülke nüfusunun çok büyük bir bölümü çok katlı binalarda ortak yaşam şartlarına göre yaşamaktadır.

%19 TEK KATLI
* Konutların yüzde 26’sı 4-5 katlı, yüzde 23’ü 6 kat ve üzeri binalardan oluşmaktadır.
Hanehalklarının ikamet ettikleri konutların yüzde 20’si tek katlı, yüzde 19’u iki katlı.